EDT obrada teksture površine radnih valjaka
EDT obrada (Electrical Discharge Texturing) predstavlja proces obrade metala promenom njegove teksture, odnosno površinske strukture materijala radnog predmeta (radnog valjka sa završnih Valjačkih linija) pomoću kontrolisanih električnih pražnjenja kojima se stvaraju električni impulsi između elektroda i radnog valjka, što izaziva formrianje mikronskih krateri i udubljenja na njegovoj površini.
Ovim procesom postiže se adekvatna struktura materijala valjka koja rezultira povećanjem kvaliteta krajnjih valjanih proizvoda i to: ujednačenje kvaliteta po celoj površini čeličnih (kao i AL) valjanih limova, kvalitetniju apsorciju boja pri farbanju, mogućnost primene širokog dijapazona završnih obrada limova i dr. Kvalitet površine valjka koji se dobija ovim procesom kreće se u granicama prosečne hrapavosti Ra = 1–10 µm i 240 do 25 Pc/cm (Pikova po cm površine).
Ovaj tretman omogućava veliki broj formiranih mikronskih kratera i vrhova/šiljaka (preciznije Pikova) na površini valjka, zatim visoki procenat ponovljivosti celog procesa i veći dijapazon ostvarene hrapavosti.
Hladnovaljani čelični limovi za potrebe automobilske industrije kao i drugih srodnih čeličnih proizvoda koji se dobijaju presovanjem (plastičnom deformacijiom lima), su u osnovi svi proizvedeni valjcima sa promenjenom teksturom materijala.
Dva su osnovna razloga primene EDT obrade teksture materijala valjaka:
- Povećava se stepen oblikovanja (deformabilnosti) čeličnih hladnovaljanih limova, s obzirom da u kraterima i udubljenjima na površini lima a koji su prenešeni sa valjka u procesu valjanja, ostaje ulje koje omogućava konstantno podmazivanje kontaktnih površina prese i čeličnog lima tokom procesa od nekoliko faza oblikovanja (presovanja).
- Poboljšanje mogućnosti prijanjanja boje i samog završnog procesa farbanja hladnovaljanih čeličnih limova sa ovakvom teksturom, a što je jedan od glavnih zahteva automobilske industrije.
EDT proces zasnovan je na erodiranju metala površine radnih valjaka pri njihovoj obradi, pod dejstvom električnog luka / varnice koja se formira između elektrode (odnosno Anode, koja je obično zaronjena u dielektrično ulje) i radnog predmeta / valjka kome se obrađuje tekstura površine (valjak je u ovom slučaju Katoda).
2. Električni strujni impuls / Jonizovani (provodljivi)
kanal formiranja varnice/impulsa
3. Neprovodljivo (dielektrično) ulje
4. Radni predmet / radni Valjak sa valjaoničkog stana HV
EDT mašina pri radu kreira mikronske kratere posredstvom kontrolisanih električnih pražnjenja. U toj radnoj sredini sa dielektričnim uljem dolazi do formiranja polja električnog pražnjenja između elektrode i radnog valjka, pri čemu električni impulsi u obliku varnica odvode erodirane čestice sa površine radnog valjka.
